Veteranendag in Bloemendaal viel dit jaar op 2 oktober en niet midden in juni. ,,We hebben het opgeschoven omdat in juni dit nog niet door kon gaan”, legt Rob Verrijt van oorlogshistorie Bloemendaal uit.
Veteranendag is in de gemeente zo langzamerhand uitgegroeid tot een echt evenement. Historische oorlogsvoertuigen, waaronder echte tanks, komen rond half twee aan bij het gemeentehuis in Overveen. De eerste Jeep heeft moeite om de helling van de oprijlaan op te komen, waardoor de stoet even stilvalt.
Stormschool
Soms is het even zoeken wie van de gasten waarbij hoort. Want naast de vrijwilligers in oude uniformen en de groene baretten en blauwe blazers van de veteranen lopen er ook nog mannen en vrouwen rond met een witte anjer op hun kleding. Dat blijken genodigden te zijn van de gemeente die voor de aankomst van de voertuigen al een besloten ontvangst op het gemeentehuis had.
Een man in een blauwe overall van de Binnenlandse strijdkrachten geeft aanwijzingen waar de voertuigen moeten komen te staan. Als alles geparkeerd is, klinkt er doedelzakmuziek. Want de geschiedenis van militairen in Bloemendaal is nauw verbonden met Schotland, vertelt Sander Jonckbloedt, voorzitter van de Commando Vereniging Noord-Holland. ,,Na de oorlog was de Stormschool hier op de Wildhoef gevestigd. Nederlandse commando’s die waren opgeleid in Schotland stonden hier aan de basis van de nieuwe lichting commando’s.”
Defilés
De jaarlijkse Stormschool Bloemendaal Memorial March verwijst daar nog naar. Een groep oud-commando’s loopt deze eerste zaterdag van oktober bezig een mars van twintig kilometer. ,,In de jaren dat de Stormschool hier was gevestigd liepen de militairen vaak defilés door het dorp. Dat trok altijd veel bekijks. Inwoners van Bloemendaal vonden het een geruststelling.”
De stoet die de mars heeft gelopen komt een klein half uur na de andere veteranen aan bij het bordes van het gemeentehuis. ,,We zouden nog wel een stuk kunnen lopen”, zegt een van hen. ,,Als je eenmaal gaat en je ritme hebt gevonden, dan maakt de afstand niet meer uit.”
Veteranen die niet meer kunnen meelopen, staan ze op te wachten. Zij konden meerijden in een oud legervoertuig. ,,Het is belangrijk om elkaar te kunnen spreken”, vindt Jonckbloedt. ,,Iedereen die bij Defensie heeft gediend, of je nou bent uitgezonden of niet, snapt waar het hier om gaat.”
Tentenkamp
Het gaat om het vertellen over ervaringen die de commando’s tijdens hun missies hebben meegemaakt en herinneringen ophalen aan andere zaken. ,,Humor is heel belangrijk, het is een middel om je ervaringen af te reageren”, zegt Jonckbloedt.
Jaap Constandse (94) is misschien wel de oudste veteraan die erbij is. ,,Ik kwam hier in 1948 voor mijn opleiding tot militair. Zes weken in een tentenkamp. Op de Koninklijke Militaire Academie in Breda was geen plek voor ons.” Hij heeft goede herinneringen aan de periode in Bloemendaal. ,,We konden hier naar hartenlust oefenen in de duinen. Toen ik hier was, was ik nog niet bezig aan de opleiding tot commando. Dat was twee jaar later, toen de stormschool inmiddels was verplaatst naar Roosendaal.”
Bijpraten met andere oud-militairen is nog steeds belangrijk, vindt Constandse. ,,Ik kom ieder jaar hier naartoe. Anders zou ik de mensen maar eens in de vijf jaar in Roosendaal zien.”
Veteranendag
De landelijke veteranendag wordt ieder jaar op 29 juni gehouden. Dit jaar waren de lokale versies afgelast of uitgesteld vanwege de coronamaatregelen. De lokale veteranendag in Bloemendaal is volgend jaar gepland op 11 juni.
